2019/11/30

Mendoza, hiri bat baso baten barruan


Latinoamerika; bidaia baten hainbat zertzelada, irudi eta esteka (23)


Mendoza, Argentina
Hiri bat baso baten barruan
(2018 / 11 / 18)


Mendoza esaldi bakar batekin definitu beharko banu, baso baten barruko hiria dela esango nuke. Inpresio hori izan nuen hiriaren kaleetan barrena ibiltzen hasi nintzenetik, eta areagotu zen eraikin berezi baten fatxadari argazkiak atera nahi izan nizkionean: zuhaitzek eragozten zidaten. Inpresioa berretsi zen Cerro de la Gloriara igo nintzenean. Handik, hedadura berde bat ikusi nuen, laua, teilaturen baten orbanarekin; bertatik, solairu askotako eraikin batzuk irteten ziren, baina ez asko.


Hirian barrena abiatu nintzenean, norbaiti galdetu nion norabideren batez, eta bide luze batean lagundu zidan. Pertsona hark esan zidan ez nengoela oker hiria baso batean murgilduta zegoela pentsatzeagatik.

–Lagun bati esaten nion Mendozan zuhaitzak zazpigarren solairuraino iristen direla; ez zuen sinesten Mendozara etorri zen arte –esan zidan.

Uste dut esajeratzen zuela pixka bat, zuhaitz gehienak hain altuak ez direlako, eta ez dira horren altuak izan behar hiria estaltzeko.

Mendozan egon nintzen bitartean, San Martinekin eta Txile eta Peru askatzeko berak sortu zuen armadarekin lotutako leku batzuk bisitatu nituen. San Martinek bere armada prestatzeko kanpamendua ezarri zuen tokian Plumerilloko zelai historikoa dago. XIX. mendeko bigarren hamarkadaren erdialdean 46 hektarea zituen, gaur 4 besterik ez ditu hartzen. San Martinen gestaz liluratuta zegoen gida batek lagunduta lekua ezagutu nuen.

Hirian San Martin Museoa bisitatu nuen. Hemen galiziar baten ondorengo batek orientatu ninduen bisitaldian. Bukatu nuenean solasaldi luze bat izan genuen. Museoan egon nintzen bitartean Buenos Airesko talde txiki batek ere bisitatu zuen; funtzionarioa eta biok sarreran hizketan ari ginen bitartean alde egin zuten. Nire mintzakideak ez zuen aukera galdu Buenos Airesko jendeari buruzko iritzia emateko:

– Buenos Airesekoak harroak dira, eta ez dakite ezer. Hona etortzen dira, eta egiten duten gauza bakarra argazkiak ateratzea da; gero etxera joan eta familiari esaten diote: "Begira zer argazki polita!", baina ez dira gogoratzen non atera zuten.

Baina Mendozan leku jendetsu bat ikusi banuen, Cerro de la Gloria izan zen. San Martin parkea zeharkatuz iritsi nintzen muinora. Igandea zen eta familia eta talde ugari bertan pasatzen zuten eguna, bazkaltzen eta atseden hartzen.

Muinoaren goialdean Andeetako Armadaren monumentu handi bat dago. Armada hark zeharkatu behar izan zuen mendilerrotik ekarritako harri handietan, hamalau tona brontze daude. Monumentu nagusitik aurreratutako harkaitz baten gainean, San Martinen zaldi-estatua dago; atzerago, eta bi alboetan, Granaderos a Caballo talde eskultorikoak daude. Han jarritako harkaitzak inguratuz, armadaren eraketaren une erabakigarriak kontatzen dituzten friso batzuk daude. Askatasunaren irudia gailurrean nabarmentzen da, Zaldizko Granaderoez inguratuta.

Handia zen muinoraino igotzen zen bisitarien kopurua. Ni jaisten nintzenean emakume bat igotzen zen hiru haurrekin. Bideak inolako arriskurik ez izan arren, emakumea, beldurrez, bidezidorraren kanpoaldetik aldentzen zen seme-alaben txantxak eta animoak eraginez. Traba ez egiteko, bidetik kendu eta kanpoko ertzetik ibili nintzen; umeetako batek amari esan zion:

¡Mirá el viejito, no le tiene miedo!

Agure honek San Martin parkea zeharkatu zuen berriro, zuhaizti hirian sartu zen eta Aristides Villanueva kaleko terraza batean egarria eta beroa arindu zituen garagardo batekin.

Terraza hartako geldialdia aprobetxatu nuen prentsa irakurtzeko. Proposatu gabe, berriro sartu nintzen memoriaren esparruan. Mar del Platako itsas baseko buruaren adierazpen batzuk irakurri nituen. Militarrak Santiago Maldonado aipatzen zuen. Gazte hau 2017ko abuztuaren 1ean desagertu zen Jendarmeriaren legez kanpoko operatibo batean (Chubuteko maputxeen komunitatearen aurka). Bi egun lehenago ARA San Juan urpekoa agertu zen, 2017ko azaroaren 15ean 44 tripulatzailekin desagertu zena. Buruzagi militarrak honako hau adierazi zuen: "Azkenean, komunikabideek benetako heroiez hitz egin ahal izango dute, eta ez Maldonado bezalako tipoez". Badirudi militarrak ez direla ezer aldatu.

Oharra: ARA San Juan urpekoa agertu eta urtebetera (eta tragedia gertatu eta bi urtera) badaude zazpi militar inputatuta, eta hamarrera iristea espero da.

iruzkinik ez:

Argitaratu iruzkina

Viaje al románico de La Bureba

  Cuando enero empezaba a envejecer, atravesamos, desde el norte, la cadena de los Montes Obarenes por el desfiladero de Pancorbo. Nos diri...